Door La Première, gebaseerd op een reportage van Ann Vandenplas

Het beroep van privédetective is geen sinecure. Omsluierd met mysterie, hebben we er allemaal een bepaald idee van, geïnspireerd door literaire verhalen of filmfiguren, zoals Jack Nicholson met zijn pleister op zijn neus in ‘Chinatown’ van Roman Polanski. Maar wat is de realiteit van deze schaduwonderzoekers? Dat is wat Ann Vandenplas ons voorstelt te ontdekken voor Tendances Première.

In de huid van een informatiejager

Stel je voor… Vandaag is het jouw taak om te ontdekken waar deze man elke donderdag om 12.00 uur naartoe gaat. Eén ding is zeker, hij verlaat zijn werk. Zijn reis begint te voet. Tot zover alles goed. Plotseling stapt hij in een taxi… Alles versnelt, want nu moet je een vervoermiddel vinden om je doelwit niet uit het oog te verliezen. Gedeelde fiets, step? Je bent op het station… vooral niet uit het oog verliezen in de stroom van reizigers. Hij stapt in een internationale trein!

Geen tijd om een ticket te kopen, je vermijdt het begeleidende personeel en je nestelt je dicht bij hem in de wagon. De trein is vertrokken, de conducteur komt langs en je kunt hem niet je toegangskaart, je detectivekaart, tonen. Het doelwit is in de buurt en je blijft discreet. Zelfs als dat betekent dat je een boete moet betalen. Aan het einde van de reis zal je zijn verrassende bestemming ontdekken.

Natuurlijke vaardigheden gecombineerd met te verwerven competenties tijdens de opleiding

Dit verhaal is de dagelijkse realiteit van Benoît en José (schuilnamen) die werken bij Detective Belgique. Zij sommen de vaardigheden op die nodig zijn voor dit beroep. Koelbloedigheid, een kennis van de menselijke psychologie, het luisteren met de nodige afstand. En dan, praktisch gezien, het hebben van een stevige familie die bereid is de beperkingen van het beroep te accepteren. Want het vereist geduld, de wachttijden kunnen lang zijn, soms zonder resultaat.

Er bestaat een tweejarige opleiding bij IFAPME in Luik of Charleroi. De docenten zijn advocaten, criminologen, officieren van justitie. Daarna zal het de ervaring in het veld zijn die van jou een volleerde detective maakt.

Strikte regels die bepaalde verzoeken ongeldig maken

Tijdens deze opleiding worden de deontologische regels van het beroep je bijgebracht. Ongeacht de aandrang van sommige klanten, ben je verplicht om de basisprincipes te respecteren.

Een privédetective inschakelen om je partner of echtgenoot te volgen is niet toegestaan als je niet getrouwd bent of samenwoont. Hetzelfde geldt als je gescheiden bent. Een kind dat de brug heeft verbroken? Tenzij hij nog steeds bij jou woont, heb je de toestemming van je kind nodig om zijn nieuwe adres te ontvangen. Als je een privédetective inhuurt, moeten de aangeleverde bewijzen geldig zijn, anders heeft het geen zin. Bijvoorbeeld, het hacken van een smartphone is niet legaal tenzij het door een rechter-commissaris is bevolen. Het beroep staat onder toezicht van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat op elk moment controle kan eisen. Het verzoek moet legitiem en legaal zijn.

In België blijven detectives onder de status van burgerpersoon. Ze hebben geen toestemming om wapens te dragen, wat uiteraard ingewikkeld is voor hun bescherming. Detectives zijn ook gebonden aan de naleving van de GDPR, de wet op de bescherming van persoonsgegevens. Niet zo eenvoudig…

Er zijn ongeveer 1000 detectives in België, maar de meesten zijn verbonden aan grote bedrijven zoals banken of verzekeringsmaatschappijen. Slechts een honderdtal is generalist en volledig freelance.

Consulteer het volledige artikel op de website van RTBF, evenals de video op AUVIO.